Verslag Pilot Kiezen in de Melkveehouderij
Inleiding
“Even stilstaan om verder te komen”Erianne van der Burg
In samenwerking met Gerda van Eck van de Versnellingsagenda is het traject ‘Kiezen in de melkveehouderij’ geïnitieerd. Basis van dit traject vormde het model ‘de Vitale ondernemer’, ontwikkeld door bureau Mekander en bureau Grip op je Bedrijf om de vitaliteit van ondernemers en hun bedrijf in kaart te brengen.
De aanleiding voor dit traject is dat de Versnellingsagenda een manier wil ontwikkelen waarbij melkveehouders meer oog hebben voor ontwikkelingen in de omgeving en in de markt. De gedachte hierachter is dat als ondernemers bewust keuzes maken vanuit hun visie op zichzelf, op hun omgeving én op de markt, ze met hun bedrijfsvoering beter kunnen inspelen op veranderende omstandigheden. De wens is dat dit gaat leiden tot meer diversiteit in bedrijfsstrategie en bedrijfsvoering.
In het voorjaar van 2017 is een pilot geweest met individuele melkveehouders. Daarnaast zijn er werkateliers ontwikkeld op basis van het model en de scan. Deelnemers zijn na afloop individueel benaderd voor een evaluatie. Hieronder een samenvatting.
Het Model
“Collega’s: Boeren is meer dan een technisch resultaat!” Thom Miedema
Uit de telefonische evaluatieronde komt naar voren dat iedere melkveehouder voor een vitaal bedrijf goede ondernemingsdoelstellingen en een strategie nodig heeft. Daarbij zijn 3 aspecten van belang; de melkveehouder als ondernemer, de onderneming, kansen & bedreigingen.
Omdat ook melkveehouders vaak in de waan van de dag leven is het belangrijk om bijeenkomsten te organiseren, waarbij het gaat om bewustwording van alle facetten van het ondernemerschap.
Het model met de 4 domeinen biedt een goed handvat om bewustwording te vergroten. Het model wordt door iedereen positief ervaren. Het biedt overzicht en structuur. Men krijgt inzicht in elk domein. Het hart verbindt de 4 domeinen en gaat over passie: “waar doe je het voor?”
De twee instrumenten die uit dit model zijn voortgekomen, de scan (gestructureerd interview één op één) én het werkatelier, zijn ondersteunend geweest bij het proces van bewustwording op onderwerpen van de 4 domeinen.
De Werkateliers
“Zorgt ervoor dat je je eigen blikveld verruimt en ook die van de ander
en elkaar daardoor beter begrijpt” Pieter de Vries
De opzet in kleine groepen werd als prettig ervaren. Hierdoor kwam iedereen aan bod en durfde men open te zijn. Het ging ook over zaken die niet zo lekker gaan zowel persoonlijk als in het bedrijf. De gestructureerdheid van het gesprek en de rol van gespreksleider gaf diepgang. Door het geven van cijfers ontstonden waardevolle discussies. Een ander effect van het cijfers geven was dat deelnemers het fijn vonden om waardering te krijgen van collega’s.
Melkveehouderij in de wereld
“Ik maak onbewust een stukje bewustwording mee.
Heeft meer waarde dan ik kan benoemen” Gerben Smeenk
In beide dagen is naar voren gekomen dat de melkveehouderij anders moet (leren) denken:
- ‘Grond minstens zo goed doorgeven aan onze kinderen als wij het van onze ouders hebben gekregen’;Dit vraagt een omslag van denken in de melkveehouderij;
- Niet alleen economisch kijken maar ook naar de waarde van de natuur. Vraagt een andere kijk op het landschap.
- Schaalvergroting niet ambiëren;
- Als melkveehouders hebben we open te staan voor de maatschappij. Dat is nu nog veel dringender dan 10 jaar geleden.
Bewustwording gebeurt niet van vandaag op morgen. Het belang wordt gezien om dit soort onderwerpen telkens weer op de agenda te zetten. Dit is ook nodig om te kunnen reageren op wat de omgeving van melkveehouders wenst.
Bereiken achterban
‘Samen Sterk’Ronald Hilverts
De vragen die beide dagen naar voren kwamen waren: ‘hoe krijg je mensen in beweging die niet in beweging te zetten te zijn’; hoe kun je de intrinsieke motivatie van mensen wakker maken? En zijn deze instrumenten daarvoor geschikt?’
Tot slot
- ‘Gesprekken in kleine groepen zijn waardevol. We zijn gewend om problemen binnenshuis te houden en praten te weinig met collega’s over problemen. Door in vertrouwen te delen hoe je in het leven en werkveld staat ontstaat het verdiepende gesprek’.
- ‘Dit instrument kan ingezet worden om verbinding te maken’.
- ‘Het vergroot de bewustwording en geeft inzichten’.